Ενασχόληση με τον προγραμματισμό από τη Νηπιακή ηλικία!

«Χρησιμοποιώ τεχνολογία αλλά δεν μπορώ να δημιουργήσω», μήπως μοιάζει με το «διαβάζω αλλά δεν να μπορώ να γράψω»;

Η ψηφιακή τεχνολογία υπάρχει παντού γύρω μας. Αξιοποιούμε τις δυνατότητές της σχεδόν καθημερινά, ώστε να καλύψουμε βασικές μας ανάγκες αλλά και να κάνουμε την ζωή μας πιο εύκολη. Το φάσμα των δραστηριοτήτων μας επεκτείνεται θεαματικά μέσα από αυτές, ωστόσο οι περισσότεροι από εμάς δε γνωρίζουμε πώς να γράψουμε δύο σειρές κώδικα.

Ο ψηφιακός εγγραμματισμός αποτελεί πρωταρχικό στόχο για τον πολίτη κι εργαζόμενο του μέλλοντος. Η επαφή των μαθητών με τον προγραμματισμό βοηθά στο να αποκτήσουν δεξιότητες απαραίτητες για τον άνθρωπο του 21ου αιώνα. Η δυνατότητα να κατανοούν τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν, η ευχέρεια επίλυσης προβλημάτων και η ενθάρρυνση της δημιουργικότητας ενισχύονται μέσα από την εργασία σε περιβάλλοντα προγραμματισμού. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλαπλές έρευνες και μελέτες πάνω στο κατά πόσο η ενασχόληση των παιδιών με την διατύπωση-δημιουργία κώδικα τα βοηθά στο να υιοθετήσουν θετική στάση απέναντι στις μαθηματικές επιστήμες οι οποίες παρουσιάζονται ιδιαίτερα απαιτητικές στις μεγαλύτερες τάξεις του σχολείου. Μέσα από διαδικασίες δοκιμής - λάθους και αυτοδιόρθωσης ξεπηδούν μοναδικές ευκαιρίες μάθησης οι οποίες καταλήγουν να είναι προσαρμοσμένες στον ξεχωριστό μαθησιακό ρυθμό και στιλ του κάθε μαθητή. Ουσιαστικά ο μαθητής καθρεφτίζει τον μοναδικό εκείνο τρόπο με τον οποίο μαθαίνει.

Μερικές μόνο από τις δεξιότητες που καλλιεργεί η ενασχόληση με τον προγραμματισμό είναι:

Η διαπροσωπική επικοινωνία και η προσωπική έκφραση. Ο προγραμματισμός είναι ένας μη λεκτικός τρόπος να αναπαραστήσεις τις ιδέες ή ακόμη και την προσωπικότητά σου στην οθόνη.

Η εξοικείωση με τις λογικές ακολουθίες και τη σειροθέτηση. Οι νεαροί μαθητές καλούνται από πολύ νωρίς να διακρίνουν μοτίβα και ακολουθίες. Μαθαίνουν πώς να τα σχεδιάζουν και να τα ξεχωρίζουν όταν δημιουργούν δικές τους ιστορίες ή ακόμη και όταν δένουν τα κορδόνια τους! Αυτός ο μαθηματικός ή καθοδηγούμενος τρόπος σκέψης διαπερνά τον προγραμματισμό, και στο πεδίο του οι μαθητές μπορούν να διαπιστώσουν άμεσα τις συνέπειες που έχει η αλλαγή μιας παραμέτρου ή η διαταραχή μιας λογικής ακολουθίας στο τελικό αποτέλεσμα.

Η επίλυση προβλημάτων σε συνεργατικό πλαίσιο. Κάτι τέτοιο σημαίνει ευκαιρίες για καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων, καθώς τα παιδιά μέσα από τη δημιουργική διαπροσωπική αλληλεπίδραση καταλήγουν σε ένα αποτέλεσμα-σύνθεση ιδεών, αντιλήψεων και απόψεων.

Η ενασχόληση με τον προγραμματισμό έχει πάψει να αποτελεί προνόμιο αποκλειστικά και μόνο των μεγάλων σε ηλικία μαθητών. Τώρα πια ξεκινάει από τις πολύ μικρές ηλικίες και είναι παιδαγωγικά σχεδιασμένη, προβλέποντας χρήση εργαλείων που τους είναι οικεία στην χρήση. Το πώς αξιοποιούν τα παιδιά αυτή τους την πρώτη επαφή με τις προγραμματιστικές έννοιες είναι εντυπωσιακό! Η θετική ανταπόκριση και η ενθουσιώδης διάθεση κυριαρχούν. Ο ένας μαθαίνει από τον άλλον και η κατάκτηση της γνώσης μπαίνει σε τροχιά συμμετοχική και συγχρόνως εξατομικευμένη!

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Προγραμματισμού 11-17 Οκτωβρίου 2014, η Σχολή Χατζήβεη με την καθοδήγηση της εκπαιδευτικού Μαρίνας Ραουζέου, οργάνωσε δραστηριότητες με στόχο να έρθουν τα παιδιά όλων των τάξεων σε μια πρώτη επαφή με προγραμματιστικές έννοιες.

Συγκεκριμένα, στα μαθήματα της Πληροφορικής οι μαθητές μέσα από λογισμικά, πλατφόρμες και μελετημένες για την ηλικία τους ασκήσεις, είχαν την ευκαιρία να προσεγγίσουν με παιγνιώδη τρόπο τον προγραμματισμό. Η δημιουργία κώδικα και σεναρίων με εντολές, η διατύπωση λογικών προτάσεων και ακολουθιών αποτέλεσαν μέσα για να πετύχουν διαφορετικούς στόχους. Έτσι, δημιούργησαν τα πρώτα τους παιχνίδια και καθοδήγησαν αντικείμενα στον χώρο, επεξεργάστηκαν δεδομένα και εκτέλεσαν εντολές, εργάστηκαν σε συνεργατικό πλαίσιο, αλληλεπιδρώντας δημιουργικά με τους συμμαθητές τους. Με λίγα λόγια καθρέφτισαν στην οθόνη τον τρόπο σκέψης τους και το διασκέδασαν!

Μαρίνα Ραουζέου

Δασκάλα Πληροφορικής
Σχολής Χατζήβεη