Συνέντευξη της Ευτυχίας Τσεσμελή

Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη της μουσικού μας Ευτυχίας Τσεσμελή στο βιβλιοNet με τη Βούλα Παπατσιφλικίωτη με αφορμή το τελευταίο συγγραφικό της έργο «Οι Τέσσερις Εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο «Φίλιππος Νάκας».

Πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας σε ένα παιδί;

Από τα παιδιά δε μπορούμε να κρύψουμε την αλήθεια. Από την άλλη, πρέπει να είμαστε πολύ σαφείς στις περιγραφές και στις συστάσεις μας. Αν έλεγα σε ένα παιδί ότι είμαι «μουσικός», δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι θα καταλάβαινε τι είμαι… Θα σύστηνα, λοιπόν, τον εαυτό μου ως έναν άνθρωπο που αγαπάει πολύ τα παιδιά, αγαπάει και τη μουσική.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τον κόσμο του παιδικού βιβλίου;

Όταν ξεκίνησα να δουλεύω στο σχολείο, άρχισα να αναζητώ και να δημιουργώ υλικό για τη διδασκαλία μου. Έφτιαχνα διάφορα projects τα οποία άρεσαν στα παιδιά και θεωρούσα ότι επιτυγχάνονται οι μουσικοπαιδαγωγικοί στόχοι που έθετα εξαρχής. Θέλησα κάποια στιγμή να μοιραστώ τις ιδέες και τις δημιουργίες μου με περισσότερα παιδιά από αυτά που έβλεπα καθημερινά, αλλά και με συναδέλφους μου που ούτε καν γνώριζα. Αυτό που με κάνει μέχρι και σήμερα να θέλω να ασχολούμαι με τον κόσμο του μουσικού παιδικού βιβλίου, είναι ότι ζω σχεδόν καθημερινά τη θερμή αποδοχή για τα βιβλία μου από τους συναδέλφους, από τους γονείς αλλά κυρίως από τα ίδια τα παιδιά. Κι αυτό μου δίνει μία απίστευτη ενέργεια να συνεχίζω ακόμα πιο δυνατά! Αυτό που κάθε φορά ψάχνω, είναι να βρω κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει ξαναγίνει. Αναζητώ πρωτότυπες ιδέες. Και προς το παρόν το έχω πετύχει. Όταν αποφασίσαμε να προτείνουμε στον εκδοτικό οίκο «Φίλιππος Νάκας» την ιδέα μας για το πρώτο μας βιβλίο, ψάξαμε παντού για να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο. Όταν το διαπιστώσαμε, τότε προχωρήσαμε. Είναι ένα βιβλίο μέσα από το οποίο τα παιδιά μαθαίνουν για τα μουσικά όργανα, αναπτύσσουν δεξιότητες ανάλυσης και σύνθεσης, κάνουν ακρόαση μουσικής (δεν ακούνε απλώς) και προσεγγίζουν διαθεματικά τους ήρωες του παραμυθιού.

Μιλήστε μας για το τελευταίο σας έργο.

Το τελευταίο μου βιβλίο «Οι Τέσσερις Εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο «Φίλιππος Νάκας», με τον οποίο συνεργάζομαι τα τελευταία 7 χρόνια. Το έχω γράψει μαζί με την συνάδελφο και αγαπημένη μου κουμπάρα Κωνσταντίνα Δασκαλάκη και δεν είναι το πρώτο μας βιβλίο. Το 2010 γράψαμε μαζί το βιβλίο μας «Ο Πέτρος και ο λύκος-Μουσικές Περιπλανήσεις στο παραμύθι του Sergei Prokofiev» κι έτσι κάναμε την αρχή μίας πολύ ενδιαφέρουσας συνεργασίας και φιλίας. Και τα δύο μας βιβλία έχουν στόχο να κατευθύνουν τα μικρά παιδιά να κατανοήσουν σε βάθος τα μουσικά έργα. Στις «Τέσσερις Εποχές» το επιτυγχάνουμε αυτό με τους «Χάρτες Ακρόασης» που είναι άλλωστε και το σημαντικότερο χαρακτηριστικό αυτού του βιβλίου. Τα παιδιά-ακροατές, με τη βοήθεια του χάρτη, παρακολουθούν τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της μουσικής εκτέλεσης. Οι Χάρτες έχουν τον ρόλο του ξεναγού. Και στο βιβλίο αυτό δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην Ενεργητική Ακρόαση και σε κάθε κεφάλαιο, έχουμε διατυπώσει ερωτήσεις τις οποίες τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν κατά τη διάρκεια της ακρόασης. Έτσι, συγκεντρώνονται στο μουσικό έργο, το κατανοούν καλύτερα κι αποκτούν τις βάσεις για να γίνουν καλοί ακροατές μουσικής. Προσπαθούμε να τους δημιουργήσουμε αισθητικό κριτήριο απέναντι στη μουσική. Το βιβλίο αυτό έχει επίσης μία πολύ πετυχημένη εικονογράφηση, την οποία έκανε ο Στέφανος Βλασακάκης.

Ποια νοήματα θέλετε να περάσετε στα παιδιά, που έχουν διαβάσει το βιβλίο σας ή σας έχουν παρακολουθήσει να το αφηγείστε;

Το βιβλίο «Οι Τέσσερις Εποχές» το γράψαμε με σκοπό να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν τη μουσική. Αυτό που θέλουμε να μεταδώσουμε στους μικρούς μας μουσικούς είναι η Αγάπη για αυτού του είδους τη Μουσική. Το βιβλίο μας θέλουμε να είναι το μονοπάτι που θα τους οδηγήσει στον τόσο ενδιαφέροντα κόσμο της μουσικής. Θέλουμε να τους καθοδηγήσουμε να ανακαλύψουν μόνοι τους τη γνώση και να προσπαθήσουν να βιώσουν εμπειρικά τις μουσικές έννοιες.

Υπήρξε ποτέ κάποια φράση παιδιού που θυμάστε;

Καθημερινά τα παιδιά μάς λένε πολλές φράσεις που μας εκπλήσσουν και μας κάνουν να γελάμε ή απλώς να χαμογελάμε. Αυτό όμως που μου έχει μείνει, είναι όταν κάποια μαθήτριά μου μου είχε πει «κυρία, κάποια μέρα θέλω να γίνω σαν κι εσάς». Είχα πάθει ένα μικρό σοκ τότε γιατί δεν μπορούσα να καταλάβω τι έβλεπε σε εμένα και την έκανε να το πει αυτό, αλλά μετά από αρκετή συζήτηση μού μετέφερε όλες της τις σκέψεις. Αυτό το κορίτσι σήμερα ασχολείται πολύ σοβαρά με τη μουσική. Πόσο γεμάτος νιώθεις όταν έχεις αποτελέσει έμπνευση έστω και για ένα παιδί…

Τι ιδιαιτερότητες έχουν οι μικροί μας φίλοι ως αναγνώστες; Είναι πιο δύσκολο να τους τραβήξεις την προσοχή;

Οι μικροί αναγνώστες είναι αρκετά απαιτητικοί και αυστηροί κριτές. Όσοι ασχολούμαστε με μικρά παιδιά το ζούμε αυτό. Μπορεί να βαρεθούν εύκολα, να μας μεταφέρουν κάτι που δεν τους αρέσει χωρίς να σκεφτούν πάντα τον τρόπο. Για να τους τραβήξεις την προσοχή πρέπει αρχικά να τους ξέρεις καλά. Να τους ζεις καθημερινά. Να έχεις μοιραστεί πολλά μαζί τους. Να έχεις συζητήσει πολύ με τις παρεούλες τους. Να τους έχεις ακούσει, να τους έχεις αφουγκραστεί και να προσπαθείς συνεχώς να μπαίνεις στη θέση τους. Να τους έχεις κάνει πράγματα τα οποία δεν πέτυχαν και να μπαίνεις στη διαδικασία να τα ξαναφτιάχνεις από την αρχή. Αν όλα αυτά συμβαίνουν, τότε θα έλεγα ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο να τους τραβήξεις την προσοχή. Γιατί είσαι πιο κοντά σε αυτά που ζητάνε και ξέρεις τι πρέπει να δώσεις.

Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση στην καθημερινότητά σας;

«Μην αφήνεις ανεκμετάλλευτο ούτε ένα λεπτό της ημέρας» και «Να θυμάσαι τα όνειρά σου κάθε μέρα».Όσο κι αν προσπαθούν οι οικονομικο-πολιτικές συνθήκες να μας κάνουν να τα ξεχνάμε, τόσο εμείς πρέπει να πεισμώνουμε και να παλεύουμε για αυτά. Θα απαντούσα σε αυτή την ερώτηση λέγοντας ότι εκτός από αγαπημένη φράση, έχω μία αγαπημένη συνήθεια: να κυκλοφορώ συνέχεια με ένα τετράδιο κι ένα στυλό και να σημειώνω ό,τι ιδέα μου έρχεται. Αν δεν το γράψεις τη στιγμή που το σκέφτηκες είναι πολύ εύκολο να ξεχαστεί. Κι από αυτές τις ιδέες γεννιούνται κάποιες φορές πολύ ξεχωριστά πράγματα!

Για ποιο λόγο θα εγκαταλείπατε τον μαγικό κόσμο των παιδιών;

Μέχρι στιγμής δεν έχω φανταστεί κάποιον λόγο… Κι ελπίζω να μη χρειαστεί να το κάνω. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήθελα να ασχοληθώ με τα παιδιά. Μπορώ να πω ότι αρκετές φορές μου έχουν παρουσιαστεί ευκαιρίες για άλλες ενασχολήσεις που δεν υπάρχουν παιδιά, προτίμησα τελικά να ασχολούμαι με αυτά.

Ετοιμάζετε κάποιο καινούργιο έργο;

Ετοιμάζω! Πάντα υπάρχουν στο συρτάρι έτοιμα έργα. Περιμένουν την κατάλληλη στιγμή και τους κατάλληλους ανθρώπους. Αλλά ακόμα πιο άμεσα, αυτό που ετοιμάζουμε με την Κωνσταντίνα Δασκαλάκη είναι πολύ κοντά στην τελευταία μας δουλειά. Προς το παρόν διαβάζουμε πολύ και οι δυο μας, ερευνούμε, ξεφυλλίζουμε βιβλία, αγοράζουμε καινούρια. Η κάθε δουλειά μας πρέπει να είναι πολύ προσεγμένη. Λέμε κάποιες φορές μεταξύ μας γελώντας ότι διαβάζουμε πολύ περισσότερο από τότε που ήμασταν φοιτήτριες!Επιπλέον, από μέρα σε μέρα περιμένω το βιβλίο «Τραγούδια και Παιχνίδια για Χρωματιστούς Ηχητικούς Σωλήνες και Μεταλλόφωνο-Christmas Edition» από τις εκδόσεις Φίλιππος Νάκας. Είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται σε όλους, είτε ξέρουν μουσική είτε όχι-και με τη βοήθεια της γραφικής παρτιτούρας μπορούν όλοι να παίξουν μουσική τόσο στο μεταλλόφωνο όσο και στα Boomwhackers (τους χρωματιστούς ηχητικούς σωλήνες). Αυτό το βιβλίο αποτελεί μία συνέχεια των δύο προηγούμενων βιβλίων μου: «Χρωματιστοί Ηχητικοί Σωλήνες» είναι ο τίτλος του ενός, το οποίο γράψαμε το 2013 μαζί με την Εύη Καπέλη, δασκάλα και φωτογράφο και «Τραγούδια και Παιχνίδια για Μεταλλόφωνο» ο τίτλος του άλλου. Αυτά τα δύο βιβλία αγαπήθηκαν πολύ περισσότερο από όσο περιμέναμε κι έτσι τώρα θα κυκλοφορήσει η χριστουγεννιάτικη έκδοση που συνδυάζει και μεταλλόφωνο και boomwhackers.

Οι Τέσσερις Εποχές του Αντόνιο ΒιβάλντιΚυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φίλιππος ΝάκαςΗ μουσική του έργου «Οι Τέσσερις Εποχές» αν και γράφτηκε πολλούς αιώνες πριν, γοητεύει ακόμα και σήμερα τους ακροατές. Είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του Αντόνιο Βιβάλντι, ενός πολυγραφότατου συνθέτης της Προκλασικής Εποχής.Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε παιδιά αλλά και όσους αγαπούν τη μουσική. Πρόκειται για έναν Οδηγό Ακρόασης του γνωστού έργου του Βιβάλντι που στόχο έχει να αναπτύξουν οι μικροί (και οι μεγαλύτεροι) ακροατές αισθητικό κριτήριο απέναντι στη Μουσική, να γίνουν καλοί ακροατές μουσικής. Ένα σημαντικό στοιχείο του παρόντος βιβλίου είναι οι “Χάρτες Ακρόασης”. Ο χάρτης ακρόασης ξεναγεί λεπτομερώς στη μουσική, αναλύει τι ακριβώς συμβαίνει σε κάθε τμήμα και κατευθύνει τους ακροατές να κατανοήσουν το κάθε μέρος του έργου. Ο “Χάρτης Ακρόασης” προσανατολίζει και βοηθάει μικρούς και μεγάλους να αναπτύξουν με τη φαντασία τους τις εικόνες που θέλει να αποτυπώσει ο συνθέτης με τη μουσική του. Άλλο στοιχείο του βιβλίου -εξίσου σημαντικό- είναι η “Ενεργητική Ακρόαση”. Τα παιδιά πρέπει να είναι ενεργητικοί κι όχι παθητικοί ακροατές του έργου. Σε κάθε μέρος της κάθε εποχής υπάρχουν ερωτήσεις σχετικές με την ενορχήστρωση του έργου αλλά με τη δομή του. Μέσα από αυτές τις κατευθυντήριες ερωτήσεις, οι ακροατές καλούνται να παρατηρήσουν συγκεκριμένα θέματα του έργου κι έτσι να κατανοήσουν καλύτερα τη μουσική.Εκτός από τα παραπάνω, στο παρόν βιβλίο θα μελετήσουμε από πολλές πλευρές το έργο του Αντόνιο Βιβάλντι και την εποχή του. Θα εξερευνήσουμε και θα αποκαλύψουμε την ιστορία που μας αφηγούνται τα κοντσέρτα. Και παράλληλα με όλα αυτά θα γνωρίσουμε τον άνθρωπο που ζωγράφισε με τη μουσική του!

Λίγα λόγια για τη μουσικό – συγγραφέα:Η Ευτυχία Τσεσμελή γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981 και μεγάλωσε σε μουσική οικογένεια. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει σπουδάσει Πιάνο, Αρμονία, Αντίστιξη, Φούγκα και είναι Διπλωματούχος Σύνθεσης και Διεύθυνσης Χορωδίας.Στη συγγραφική της δραστηριότητα περιλαμβάνονται, τα παρακάτω έργα:α. «Στέλιος Καζαντζίδης-Πρόσφυγες-Νέα Ιωνία», γραμμένο σε συνεργασία με τον Στάθη Ουλκέρογλου και τον Πάνο Αμελίδη, έκδοση Δήμου Νέας Ιωνίας, Νοέμβριος 2005,β. “Ο Πέτρος και ο λύκος-Μουσικές περιπλανήσεις στο παραμύθι του Sergei Prokofiev”, σε συνεργασία με την Κωνσταντίνα Δασκαλάκη, βιβλίο μαθητή και βιβλίο δασκάλου, εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, Απρίλιος 2010,γ. “Το Kαρναβάλι των ζώων-Μουσικές περιπλανήσεις στο έργο του Camille Saint-Saëns”, βιβλίο μαθητή και βιβλίο δασκάλου, εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, Οκτώβριος 2011,δ. “Χρωματιστοί ηχητικοί σωλήνες”, εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, Σεπτέμβριος 2013 καιε.  “Τραγούδια και Παιχνίδια για Μεταλλόφωνο“, εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, Ιούνιος 2014.στ. "Οι Τέσσερις Εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι", σε συνεργασία με την Κωνσταντίνα Δασκαλάκη, εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, Σεπτέμβριος 2017,ζ. "Τραγούδια για Χρωματιστούς Ηχητικούς Σωλήνες και Μεταλλόφωνο-Christmas Edition", Νοέμβριος 2017.Άλλα οχτώ βιβλία της είναι υπό έκδοση.

Πηγή: https://tovivlio.net/